हरि कोइराला , ३९५ पटक हेरिएको
पथरीशनिश्चरे(मोरङ),१० जेठ । नक्कली भूटानी शरणार्थी बनाएर तेस्रो देश लैजान करोडौं रुपियाँ सङ्कलन गर्नेहरूलाई प्रहरीले धमाधम पक्राउ गरिरहेको छ । यता मोरङको पथरीशनिश्चरे १० स्थित भूटानी शरणार्थी शिविरका सक्कली शरणार्थीहरू भने नेपाल सरकारले नेपाली नागरिकता दिने विश्वासका साथ शिविर मै बसिरहेका छन् ।नेपाली नागरिकता पाउने आसमा तेस्रो देश नजानु भएका ८८ वर्षीय वीर्खबहादुर तामाङले भन्नुभयो – भूटानी शरणार्थी भएपनि म नेपाली हुँ । अब नेपाल सरकारले टाउको लुकाउने माटो र नागरिकको दर्जा दिनुपर्छ । तामाङका आफन्त र नातागोता धेरै जसो पुर्नवासमा तेस्रो मुलकमा गइसकेका छन्। जेठो छोरो भूटान मै सैनिक जागिरमा छन् । माइलो र कान्छो छोरा अमेरिका लागि सके । शिविरमा अरु नातेदार कोही छैनन । भूटानको चिराङ,लामीडाँडाबाट खेदिएर ५७ वर्षको उमेरमा नेपाल आउनु भएका तामाङ अहिले एक्लो हुनुहुन्छ । हजु्रबाबु ताप्लेजुङको दोखु घ्याङ्वारीबाट काम खोज्ने क्रममा भुटान पुगेको तामाङले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो –‘मेरा सबै दाजु भाइ नेपाली हुन् , म पनि नेपाली हुँ , कि मलाई भुटान फर्काइ दिनु प¥यो कि नेपाली नागरिकता दिएर नेपाल मै झुपडी हालेर बस्न दिनुप¥यो ।वीर्खबहादुर मात्र होइन ,उहाँ जस्ता थुप्रै पाका उमेरका शरणार्थीहरू तेस्रो देश नजाने भनेर शिविर मै बसिरहेका छन् । पुनर्वास गएका आफन्तहरूले पठाएको सामान्य खर्चमा भरमा उहाँहरूको दैनिकी चलेको छ । ७७ वर्षीय भगीनन्द गुरुङले आफ्ना बाबु नै धनकुटाको पाख्रीवासबाट कामको खोजीमा भुटान पुगेको बताउनु भयो । आफ्ना नातेदारहरू अझै पनि धनकुटामा रहेको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो –‘म नेपाली नै हुँ, मेरो देशमा खान नपुगेपछि कामको खोजीमा देश छोडेर निस्किदा शरणार्थी बन्नु प¥यो ।’ उहाँले तीन भाइ छोराहरू अमेरिका गए पनि आफूलाइृ स्वदेश छोडेर हिड्न मन नलागेको बताउनु भयो । २५ वर्ष भुटान मै स्वास्थ्यकर्मी भएर काम गर्नु भएका भगीनन्द अहिले पनि मेडिकल पसल चलाएर बसिरहनु भएको छ । कान्छी श्रीमती र छोरासँग बस्दै आउनु भएका गुरुङले नेपाल सरकारसाग चिहान राख्ने माटो मात्र मागेको बताउनु भयो ।भुटानको चिराङ बुडीचु बाट खेदिएर नेपाल आई पुग्नु भएका गुरुङ अहिले सी १ को १४ नं. छाप्रोमा बस्नु हुन्छ । राष्ट्र संघीय शरणार्थी सम्बन्धी उच्च आयोग (युएनएचसीआर) २०४५ सालमा बनाएको छाप्रामा दुखले दिन कटाइरहनु भएका गुरुङ नेपालले नागरिकता दिनमा ढुक्क हुनुहुन्छ । शिविरका क्याम्प सचिव चम्पासिंह राईका अनुसार शिविरमा हाल १ हजार ४४१ जना रहेका छन् ।जसमध्ये २०४ जना शरणार्थीहरू दर्ता हुन बाँकी छन् । राष्ट्र संघीय शरणार्थी सम्बन्धी उच्च आयोग (युएनएचसीआर) ले सन् २०१६ को डिसेम्बर ३० सम्म प्रमाणिकरण भएका शरणार्थीहरू २०१९ को सेप्टेम्वर सम्म तेस्रो देशमा पुनर्वासको ब्यवस्था मिलाइदिएको थियो । राईका अनुसार उच्चायोगले प्रमाणिकरणको काम रोकिसकेको छ । तर, पनि भूटानी शरणार्थी बनेर अमेरिका जाने सपनामा धेरै नेपालीले विभिन्न ब्यक्तिलाई लाखौं रकम दिएको समाचार सुनेपछि आफू छक्क परेको राईको भनाई छ । उच्चायोगले भुटान फर्किन चाहने, नेपाल नै बस्न चाहने र प्रमाणिकरण हुन छुटेका शरणार्थीलाई नेपाल सरकारले नै ब्यवस्थापन गर्ने भनिसकेको छ ।
प्रकाशित मिति: २०२३-०५-२४ , समय : १२:५४:५७ , १ वर्ष अगाडि